Για ποια δημόσια εκπαίδευση, με ποιους εκπαιδευτικούς;

ΑΡΘΡΟ Του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ Δ. ΠΑΓΚΡΑΤΗ ιστορικού, αναπληρωτή καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών

 

Η κυβέρνηση, αντί να προστατεύσει τους δασκάλους και την εκπαίδευση, τους εξαθλιώνει.

Το λειτούργημα του εκπαιδευτικού, ανέκαθεν αποσυνδεμένο από σημαντικά υλικά ανταλλάγματα, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πομπό και το δέκτη-αποδέκτη ποικίλων κοινωνικών επιρροών. Στη σχέση αυτή τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί ρήγματα, με ευθύνη και των δύο πλευρών. 

Οσοι έχουμε παιδιά στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση είναι πιθανόν να έχουμε κάποια στιγμή ενοχληθεί από συμπεριφορές ασύμβατες για παιδαγωγούς ή από τις χαμένες μέρες και ώρες μαθημάτων με διάφορες προφάσεις, φαινόμενα στα οποία θα πρέπει οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί να δώσουν άμεσα τέλος. Γνωρίζουμε ωστόσο καλά το σημαντικό έργο που επιτελεί η μεγάλη πλειονότητα των εκπαιδευτικών, ενεργώντας σε αντίξοες πολιτιστικά συνθήκες, όπως αυτές που επικρατούσαν στη χώρα μας τη χρονική περίοδο που τυπικά έληξε τον Μάιο του 2010. Η επικράτηση, τότε αλλά εν πολλοίς και σήμερα, ενός στιλ ζωής υπαγορευμένου από τις αξίες του καταναλωτισμού, της ταχείας αναγνωρισιμότητας και των φουσκωμένων αμοιβών της βιομηχανίας του φαίνεσθαι οδήγησε στην περιφρόνηση του ρόλου της πνευματικής καλλιέργειας και των δασκάλων-φορέων της.

Η πολιτεία αξιοποίησε στο έπακρο αυτές τις διαθέσεις, όταν της δόθηκε η ευκαιρία-εντολή να περικόψει τις δημόσιες δαπάνες, εξαθλιώνοντας μισθολογικά τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. Αντίθετα με ό,τι συνέβη σε άλλες χώρες, οι οποίες, ακόμη και όταν έπεσαν στη μέγκενη του δημόσιου χρέους, φρόντισαν να προστατεύσουν τη δημόσια εκπαίδευση ως τη γέφυρα που θα οδηγούσε τη νέα γενιά στην απέναντι πλευρά του ποταμιού αλώβητη και ενισχυμένη με γνώσεις, ήθος και αξίες, το δικό μας κράτος καθιέρωσε αμοιβή 680 ευρώ για τον νεοδιοριζόμενο δάσκαλο ή καθηγητή που θυσίασε εντελώς συνειδητά 10 χρόνια της ζωής του για να γίνει ο καλύτερος από τους καλύτερους. 

Σήμερα φαίνεται πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο κύκλο δεινών για τους εκπαιδευτικούς. Δεν αναφέρομαι τόσο στην αύξηση του ωραρίου όσο στα παρελκόμενα συνοδευτικά μέτρα. Ενα από αυτά είναι η μη ανανέωση της σύμβασης πολλών χιλιάδων αναπληρωτών εκπαιδευτικών, κατά κανόνα επιτυχόντων του τελευταίου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Ενα άλλο είναι οι υποχρεωτικές μετακινήσεις (με φύλλο πορείας ή άνευ;) όσων καθηγητών δεν θα καλύπτουν στο εξής μέρος του διδακτικού τους ωραρίου. 

Εφ' όσον τα σχετικά άρθρα τού υπό έγκριση Προεδρικού Διατάγματος παραμείνουν έτσι όπως έχουν μεταφερθεί και σχολιαστεί στον Τύπο, μέσω διαρροών που κυκλοφορούν με το σύστημα σταγόνα σταγόνα, χωρίς ακόμη να έχουν πλαισιωθεί από κάποια εντελώς επίσημη τοποθέτηση, άνθρωποι που ταλαιπωρήθηκαν για χρόνια γνωρίζοντας την ελληνική επαρχία καλύτερα από τους εμπορικούς αντιπροσώπους, μέχρι που κάποια στιγμή (σε ηλικία στην οποία άλλες επαγγελματικές κατηγορίες του δημόσιου τομέα συνταξιοδοτούνται) μετατέθηκαν στον τόπο μόνιμης κατοικίας, απειλούνται με ένα νέο κύκλο αποδημιών. Υπάρχουν όμως και χειρότερα. 

Η επιβεβαιωμένη σε ανώτατο επίπεδο διασύνδεση της μη κατοχής οργανικής θέσης -οι υποχρεωτικές μετακινήσεις εκπαιδευτικών δεν εγγυώνται την απόκτηση οργανικής θέσης, για την οποία στο εξής ο πήχης θα τοποθετείται όλο και πιο ψηλά- με τη δυνατότητα απόλυσης έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι το προφίλ του καθηγητή της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης χρειάζεται επικαιροποίηση: απαξιωμένος κοινωνικά και οικονομικά, φοβισμένος, άρα και αδύναμος από την απειλή της μετακίνησης ή της απόλυσης, προσεχώς απελπισμένος λόγω ενδεχόμενης συμμετοχής του στο υπό κατάρτιση πρόγραμμα για γονείς, μεσήλικες και νεότερους εκπαιδευτικούς «γνωρίζω την ελληνική ύπαιθρο», αλλά σε κάθε περίπτωση περήφανος γιατί κατόρθωσε να υλοποιήσει το όνειρό του, να διδάξει τα Ελληνόπουλα.

Ανεξάρτητα από την πίεση των καιρών και τη διάθεση «κανιβαλισμού» της ζαλισμένης από την οικονομική κρίση ελληνικής κοινωνίας εναντίον όσων έχουν ακόμη δουλειά, με έμφαση στους δημοσίους υπαλλήλους και ιδιαίτερα στους εκπαιδευτικούς, θα πρέπει κάποια στιγμή να κάνουμε μια πραγματικά σοβαρή συζήτηση για το πώς ακριβώς θέλουμε τους δασκάλους των παιδιών μας. Ας έχουμε απλά υπόψη πως οποιαδήποτε απάντηση δώσουμε, δεν θα αφορά μόνο εκείνους αλλά και εκείνα, δηλαδή το μέλλον τους. 

Πηγή: Ελευθεροτυπία