Υπέρ ανωνύμου του εκπαιδευτικού και κατά κηνσόρων της δημοσιολογίας

του Ταμπάκη Χάρη

Το παρόν κείμενο συνιστά απόβρασμα ψυ­χής, αν επιτρέπεται η έκφραση. Τουτέστιν, γρά­φε­ται εν είδει α­ντι­λό­γου, με­τά τα όσα δι­α­δρα­μα­τί­στη­καν και λέ­χθη­καν γύρω από την (α­πο)­κη­ρυγμένη πλέον απεργία των εκ­παι­δευ­τι­κών.
Επιδιώκει ευθέως να προ­βλη­ματίσει τους εχέ­φρο­νες πολίτες. Τους υπό­λοι­πους ας τους ξε­χά­σουμε, που λέει κι ο Αι­σχύ­λος. 

Όσοι ανήκου­με στον εκπαιδευτικό κλάδο και συμ­μετείχαμε ε­νεργά στα τεκταινόμενα, αισθανθήκαμε έντο­να την α­πα­ξιωτική μετα­χεί­­ρι­ση, ακόμη και τη σπίλωση που επεφύ­λα­ξαν τα δημο­φι­λέστερα μέσα ενημέρωσης ― και όχι μόνο ― α­πέ­ναντι στην απόφαση απερ­γι­α­κής κινητο­ποί­η­σης του κλάδου εν μέσω πα­νελλαδικών εξε­τά­σε­ων. Μεταχείριση η ο­ποί­α ξέφυγε από τους κανόνες της αντι­κει­με­νι­κής ενημέρωσης και μετήλ­θε όρους πολι­τι­κής προπα­γάν­δας, όπως συχνά συμ­βαί­νει στην ωραία μας πα­τρίδα. Οι βασικοί άξονες του κατηγορητηρίου ήταν ότι «οι εκπαι­δευ­τι­κοί αρνούνται να δουλέψουν δύο ώρες πα­ρα­πάνω» και ότι «εκβιάζουν με όμηρους τους μα­θητές».

Από τα πολλά δείγματα δημόσιας καταλα­λιάς στέκομαι στο πρόσφατο άρθρο του Στ. Ψυ­χά­ρη στο Βήμα (19-05-2013), που ουσια­στι­κά αποτελεί μνημό­συ­νο του προ πενή­ντα ε­τών δασκάλου του, στη με­τα­κα­τοχική Αθήνα, ο οποίος «δεν είχε καιρό για απερ­γίες», διότι από τα χαράματα ετοίμαζε το πρω­ινό των μα­θη­τών του. Ο κ. Ψυχάρης ει­κά­ζει ότι αν κάτι τέ­τοιο απαιτούνταν από τους εκ­παι­δευ­τικούς σή­μερα θα γινόταν το πρόσελ­θε και ιδέ, αμφι­σβη­τώντας έτσι ευθέως τον πα­τρι­ωτισμό τους. Στο οπισθόφυλλο πάλι της ίδιας έκδο­σης του Βήμα­τος, ο κ. Ι. Πρε­τε­ντέ­ρης θεωρεί ότι με τη ματαί­ω­ση της α­περ­γίας των εκπαι­δευ­τικών «ηττήθηκε το χθες», όπου επαγ­γελ­μα­τικές ομάδες προέ­βαλ­λαν ιδιοτελείς δι­εκ­δι­κή­σεις κινούμενες από στενά συ­ντε­χνι­α­κά συμ­­φέ­ροντα.

Τα πράγματα φαίνεται να συγχέονται. Ο πρώ­τος ανα­πο­λεί και τιμά το εκπαιδευτικό πα­ρελ­θόν ― που δεν είχε και απεργίες ―, ενώ ο δεύ­τερος λοιδορεί το απεργιακό παρελθόν ― με­ταξύ των άλλων, υ­πο­θέ­τω, και το παρελθόν των εκπαιδευτικών, με τις μεγάλες απεργίες του 1998 και του 1987, τότε, που ο φερώνυ­μος ΓΑΠ είχε κατέλθει πλησίον των ιθαγε­νών, κο­μί­ζων «προίκαν δια την παιδεί­αν», όπως διατεί­νο­νταν οι άλλοτε σοσιαλί­ζο­ντες, όπως ο κ. Ψυχά­ρης.

Για να περιπλέξω ακόμη περισσότερο τη χρο­­νική προοπτική του αναγνώστη, θα ανα­φέ­ρω ότι σήμερα, 21η του Μάη, εθαύμασα στο τη­λε­ο­πτι­κό δελτίο, συνταγής «ΜΕΓΚΑ», τις «τά­ξεις του μέλλοντος», τις οποίες εγκαι­νί­ασε ο αδελ­φός του Πρωθυ­πουρ­γού στο Αμε­ρικανικό Κολ­λέ­γιο Αθηνών. Διαθέτουν, λέ­ει, πολυ­χρη­στι­κούς πίνακες και πλήθος άλλα ηλεκτρονικά μα­ραφέτια και εγκατα­στά­σεις, με τη βοήθεια των οποίων, υ­πο­θέτω, θα εκ­παιδευτεί η μελλο­ντι­κή ηγεσία της χώρας, για να έρθει μετά από κά­μποσα χρόνια να μου πε­ρικόψει, με περι­σπού­δα­στο ύφος, την ό­ποια συνταξούλα θα δεήσει η πα­τρί­δα να μου χο­ρηγήσει.

Πόσο μηδαμινός αισθάνεται κανείς ανά­με­σα στο φτωχικό ― πλην τιμημένο ― παρελ­θόν, το άθλιο παρόν και το τεχνολογικά υ­πέρ­τε­ρο μέλ­λον… Οπωσδήποτε, δε χορηγήσαμε πρωινό στα παι­διά και δε βοηθήσαμε με τα χέρια μας να χτι­στούν σχολικές αίθουσες στα χω­ριά της δύ­σμοι­ρης ελληνικής επαρχίας, όπως γινόταν σε άλλες εποχές ― λόγου χά­ρη, στην εποχή των μα­ρα­θωνομάχων της με­τα­πολεμικής Αθήνας, τα ήθη (και τις συν­θή­κες;) της οποίας αναπολεί ο κ. Ψυχάρης.

Προσωπικά ως εκπαιδευτικός αισθάνομαι ε­κεί­νον τον φθόνο του κεραμέα, διότι συμμε­ρί­ζο­μαι το ρηθέν ότι η μεγαλύτερη ηθική α­ντα­μοι­βή του δασκάλου είναι να τον μνη­μο­νεύ­ουν με ζέση οι μαθητές του, όπως πράττει ο κ. Ψυ­χάρης. Υπάρχει όμως και μια υπέρ­τε­ρη ικα­νο­ποίηση για έναν δάσκαλο, ίσως πε­ρισ­σότερο με­στή και πιο βαθιά, μυστικό του επαγ­γέλματος: να πράττουν οι μαθητές του όπως πράττει εκείνος, κι ακόμη καλύτερα. Δεν ξέρω αν ο κ. Ψυχάρης θα ήταν πρόθυμος να ετοιμάζει ο ίδιος το πρωινό των συντα­κτών του, για να χρησιμοποιήσω μιαν ίσως αφελή ανα­λογία, ή αν τους προσφέρει, έστω, πρω­ινό στη δουλειά. 

Γνωρίζω όμως ότι, πάρα πο­λύ δια­κρι­τικά, αρκετοί Σύλλογοι Διδα­σκό­ντων στην περιοχή Αιτωλοακαρνανίας συ­νει­σφέ­ρουν οικονομικά σε άπορες οικογένειες, για να σιτίζονται οι άποροι μαθητές. Γνωρίζω του­λάχιστον ότι Λύκειο της περιοχής κατόρ­θω­σε να συγκεντρώσει φέ­τος περίπου δύο τό­νους λάδι τοπικής παρα­γω­γής, το οποί­ο δι­έ­θεσε σε ιδρύματα προ­στα­σίας της παιδικής ηλικίας. Γνωρίζω, επίσης, ότι η Β΄ ΕΛΜΕ Αιτ/νίας διοργάνωσε και φέτος στο Αγρίνιο πρό­γραμμα ενισχυτικών μαθη­μά­των με εθε­λο­ντική συμμετοχή καθηγητών. Για να μην ανα­φέρω τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι συμ­μετέχουν σε αντίστοιχο πρόγραμμα υπό την αιγίδα της ανεπίσημης Εκκλησίας. Και ας με συγ­χωρέσετε διότι οι περιορισμένες γνώσεις μου δεν επαρκούν για να αναδείξουν την ευ­ρύ­τερη κοινωνική προ­σφορά των εκπαιδευ­τι­κών ανά την επικρά­τεια.

Όσο για την εκπαιδευτική προσφορά, αν χρει­ά­ζεται επαλήθευση, ας στρα­φεί ο καθέ­νας και ας εξετάσει μόνο τα κάθε είδους προ­γράμ­μα­τα που εκτελούνται εθελοντικά με ευ­θύ­νη των εκπαιδευτικών στα σχολεία. Ας κοι­τά­ξει τη συμ­μετοχή των σχολείων στο Μαθη­τι­κό Θεα­τρι­κό Φεστιβάλ που διοργανώνεται τα τελευ­ταί­α χρόνια στον Δήμο Αγρινίου ― μια πολύ πε­ρι­ορισμένη πολιτιστικά περιοχή ― και ας λάβει υπό­ψη του ότι πέρυσι όλοι οι εκ­παι­δευτικοί αγωνιστήκαμε χωρίς βιβλία και φέ­ρα­με εις πέρας τη χρονιά χωρίς να δημι­ουρ­γη­θεί  πρόβλημα στις περιβόητες Πανελ­λα­δικές Ε­ξετάσεις, για τις οποίες τόσο κό­πτε­ται η ελληνική κοι­νωνία και «στις οποίες κρί­νε­ται το μέλλον των παιδιών», όπως λέει η δημοσιογραφική προ­παγάνδα. Το επιπλέον δί­ω­ρο πιστεύετε ότι μας πείραξε;

Η ελληνική κοινωνία δεν πρέπει να έχει αμ­φιβολία ότι η πλει­ο­νό­τητα των εκπαιδευ­τι­κών πράττει στο ακέραιο το ηθικό και εκπαι­δευ­τικό καθήκον της, όχι τόσο απέναντι στην κα­θεστωτική πατρίδα του κ. Ψυχάρη και του κ. Πρε­τεντέρη, του κ. ΓΑΠ και του κ. Σαμαρά, αλ­λά απέναντι στην πατρίδα που βλέπουμε και αντι­μετωπίζουμε ζωντανή καθημερινά μπρο­στά μας: τα παιδιά των Ελλήνων πολιτών και των αν­θρώπων που εργάζονται τίμια σ’ αυ­τόν τον τό­πο. Και μπορώ συ­γκρατημένα να ισχυ­ριστώ ότι τα παιδιά αυτά έχουν να παίρ­νουν πα­ρα­δείγ­ματα προσφοράς τέτοια που δύ­σκολα μπο­ρεί να εντοπίσει κανείς σε άλλον κλά­δο του επά­ρατου δημόσιου τομέα.

Εμείς λοιπόν, οι ανάξιοι εκπαιδευτικοί, θε­ω­ρή­σαμε ότι, μαζί μ’ εμάς, πλήττεται και η πα­τρί­δα αυτή με τα τελευταία μνημονιακά μέ­τρα. Διό­τι, απλούστατα, η αύξηση του ωρα­ρίου δεν εξυ­πηρετεί κανέναν καθαυτό εκπαι­δευ­τικό στό­χο, πέρα από την εξοικονόμηση χρη­μάτων για την ικανοποίηση άλλων ανα­γκών, στο πλαί­σιο βέβαια της δημοσιο­νο­μι­κής προσαρμογής στην οποία εμείς συμμε­τεί­χα­με ως μισθωτοί εξαρχής με δυσβά­στα­κτο κό­στος.

Τώρα πλέον που, νομοτελειακά, περισσό­τε­ροι συνάδελφοι θα αντιμετωπίσουν βιο­πο­ρι­στι­κό πρόβλημα, μετακινούμενοι σε όλο και μα­κρι­νότερα σχολεία, ας ρωτήσει ο κ. Ψυ­χά­ρης τους εκπαιδευτικούς από τα Γιάννενα και την Αχαΐα που ήδη μετακινούνταν καθη­με­ρι­νά και αχά­ραγα προς άλ­λους νομούς, αν είναι διατε­θει­μένοι να ετοι­μά­ζουν το πρωινό των μα­θη­τών τους. Διαφορετικά, ας ρωτήσει τους ανα­πλη­ρωτές εκπαιδευτικούς που θα βρε­θούν χω­ρίς δουλειά, αν είναι διατεθειμένοι να του κά­νουν το χατίρι.

Ας αναρωτηθούν και οι γονείς και οι μα­θη­τές μας ποιος ο σκοπός των Πανελλαδικών Εξε­τάσεων, αν προωθούνται μέτρα που υπο­δαυ­λίζουν την ανεργία και καταρρακώνουν το βι­ο­τικό επίπεδο, μαζί και την αξιοπρέπεια ση­μα­ντι­κού μέρους των πανεπιστημιακών πτυ­χι­ού­χων αυτής της χώρας. Ή μήπως ο κ. Πρε­τε­ντέ­ρης αμοίβεται με τα 600-800 ευρώ που λαμ­βά­νουν οι νεότεροι εκπαιδευτικοί, για να μας αρ­νεί­ται και το δικαίωμα της απερ­γί­ας; Κατά τα άλλα, νοιάζεται κανείς για την ου­σιαστική αναβάθμιση του ελληνικού εκ­παι­δευ­τικού συστήματος;

Δε βλέπετε ότι τώρα που ο περίφημος «Ε­θνι­κός Διά­λογος για την Παι­δεία» φαίνεται να πή­γε στράφι (μαζί με τα υπο­λο­γιστάκια του κου Σπηλιωτόπουλου), τώρα που οι «δι­αδρα­στι­κοί πίνακες» της κας Διαμαντο­πού­λου α­πο­τελούν υποσημείωση στα αρχεία του ου­το­πι­κού σο­σι­α­λι­σμού, ελπίζουμε στην «αξιο­λό­γη­ση» των καθηγητών για να μπουν τα πράγ­μα­τα σε τάξη. Δηλαδή, να μετρή­σου­με πόσες βι­ντεοπρο­βολές ετοιμάζουν το μήνα, πόσα προ­γράμ­μα­τα επεξεργάζονται το χρόνο και, γε­νικότερα, πό­σο δραστηριοποιούνται εκτός μα­θήματος. Είναι και αυτό μια κάποια λύσις, όπως θα έλεγε ο ποι­η­τής.

Παρεμπιπτόντως, δε γνωρίζω αν οι κκ. Πρε­τε­ντέρης και Ψυχάρης, ΓΑΠ και Σαμαράς, Δια­μα­ντοπούλου και λοιποί, έχουν την ευ­τυ­χία να εί­ναι γονείς, υποψιάζομαι όμως ότι τα τέκνα τους δε θα τα εμπιστεύονται στην ευ­θύ­νη του κά­θε τυχαίου δημόσιου λειτουργού αλλά θα τα κα­τευθύνουν προς τις «τάξεις του μέλ­λοντος», εκεί που η παρεχόμενη εκπαί­δευ­ση στοχεύει σε επίπεδο αντάξιο της ψηφι­α­κής εποχής και της δικής τους εικονικής πραγ­ματικότητας, η οποία εντέλει δεν έχει ανά­γκη κανέναν εκπαι­δευ­τικό για να διδάξει τα δέοντα. Οπότε τέρμα και τα πρωινά στα παι­διά και οι οχληρές απερ­γί­ες.

Υμείς δε, θα πρέπει να έχετε πάρει χα­μπά­ρι ότι οι απο­φά­σεις που αυτοί λαμβάνουν από και­ρό, έχουν ως αποτέλεσμα να σπρώχνουν πολ­λές απελπισμένες οικογένειες στις αγκά­λες του «Καιάδα», όπως ημείς διαπιστώνουμε κα­θημερινά στα σχολεία, δίνοντας μια δική μας, απέλπιδα μά­χη.

Ο κ. Χάρης Ταμπάκης είναι Φιλόλογος, DEA Πανεπιστημίου Παρισίων Δ΄ (Σορβόννη), Υποψήφιος Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Πηγή: Το Βήμα