Ο «Τεισίας» ξαναφέρνει στα σχολεία τη ρητορική παιδεία

Η ρητορική παιδεία, η συστηματική και παράλληλη καλλιέργεια του προφορικού λόγου και της δημιουργικής σκέψης, στα σχολεία, είναι το αντικείμενο του καινοτόμου προγράμματος “Τεισίας” που εφαρμόζεται από το 2003 σε ρητορικούς ομίλους μαθητών και ενηλίκων.Στο πρόγραμμα, οι μαθητές ασκούνται στα ρητορικά αγωνίσματα, δηλαδή στην εκφραστική ανάγνωση, στο παιχνίδι ρόλων, στον αυθόρμητο λόγο, στον προτρεπτικό λόγο, στον αγώνα αιτιολογίας – debate.

Παράλληλα, συμμετέχουν σε ένα πλήθος ατομικών και ομαδικών προφορικών δραστηριοτήτων και παιχνιδιών (αφηγήσεις, αυτοσχεδιασμοί, θεατρικές ασκήσεις, λεξικολογικές δραστηριότητες, ασκήσεις δημιουργικής γραφής, ασκήσεις ύφους, γλώσσα του σώματος και εκφορά, τεχνικές παραγωγής ιδεών, επίλυση συγκρούσεων, επιχειρηματολογία, μεταξύ άλλων) .

“Ο λόγος μας έχει δύναμη. Αρκεί να ξέρουμε να τον χρησιμοποιούμε κατάλληλα και αποτελεσματικά. Δυστυχώς, στο σύγχρονο σχολείο ο προφορικός λόγος, η ομιλία και μάλιστα η συν-ομιλία βρίσκεται στο περιθώριο”, τόνισε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Βάλια Λουτριανάκη, η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, μιας μη κερδοσκοπικής επιστημονικής ένωσης με πρωτοβουλία της οποίας εφαρμόζεται το πρόγραμμα “Τεισίας”.
Η κ. Λουτριανάκη φιλόλογος – εκπαιδευτικός στα Αρσάκεια – Τοσίτσεια Σχολεία, που εισήγαγαν πρώτα το 2001 την καλλιέργεια της ρητορικής τέχνης μέσω ρητορικών ομίλων και του μαθήματος της αγωγής του προφορικού λόγου, έχει επιμορφώσει εθελοντικά περισσότερους από 800 εκπαιδευτικούς, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στην υλοποίηση του προγράμματος.
Το πρόγραμμα “Τεισίας” υλοποιείται σε σχολεία στο πλαίσιο της απογευματινής ζώνης, στη διάρκεια της λεγόμενης ευέλικτης ζώνης, ή στο πλαίσιο πολιτιστικών προγραμμάτων.

Οι μαθητές προτρέπονται να αποφεύγουν την ξύλινη γλώσσα, να μιλούν με συναίσθημα και πρωτοτυπία, να ενημερώνονται και να προβληματίζονται για ό,τι συμβαίνει γύρω τους, να σέβονται τη γνώμη των άλλων και να είναι καλοί ακροατές.

“Έχουμε παρατηρήσει αλλαγή στη νοοτροπία, στη στάση απέναντι στους γύρω τους, δεν είναι μαθητές χωρίς άποψη, επιχειρηματολογούν, έχουν θάρρος να εκτεθούν σε ακροατήριο, με άνεση που θα τη ζήλευαν και ενήλικες”, τόνισε η κ. Λουτριανάκη.

Από την έρευνα που έγινε το 2010 σε δείγμα 160 μαθητών οκτώ σχολείων, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το πρόγραμμα έχει ιδιαίτερα θετική επίδραση σε επίπεδο ανάπτυξης δυνατότητας παραγωγής του λόγου, τα παιδιά νιώθουν και γίνονται καλοί ομιλητές.

Μαθαίνουν να μιλούν, να επικοινωνούν και να είναι έτοιμοι να αναλάβουν ενεργό ρόλο ως πολίτες, εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους και οι ομαδικές δραστηριότητες καθώς και η βιωματική μάθηση συμβάλλουν στη δημιουργία φιλικού κλίματος.

“Ο μαθητής που αρθρώνει σταδιακά και μετά από συστηματική άσκηση λόγο άρτιο και ουσιαστικό, με την αισθητική και το ήθος που αρμόζει σε ένα δημόσιο ομιλητή, αποκτά επικοινωνιακές δεξιότητες υψηλού επιπέδου. Για να συμβεί αυτό μέσα στην τάξη, ο καθηγητής πρέπει να του παραχωρήσει το βήμα, να τού δώσει κίνητρα, να μοιραστεί σκέψεις, συναισθήματα και πρωτότυπες ιδέες. Παράλληλα, πρέπει να καταστήσει σταδιακά την τάξη μία ομάδα, όπου η αίσθηση του “ανήκειν” κάνει όλους να νιώθουν την ανάγκη και την άνεση να εκφραστούν ελεύθερα”, υπογράμμισε η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση.

Η κ. Λουτριανάκη παρουσίασε το πρόγραμμα “Τεισίας” και τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματά του στο 1ο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Reimagining schooling …για να ξαναφανταστούμε το σχολείο… « στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη.

Πηγή: Καθημερινή